آموزش جامع بازاریابی محتوایی (Content Marketing)

بازاریابی محتوایی یا همان Content Marketing واژه‌ای است که احتمالا بارها آن را شنیده‌اید. این نوع بازاریابی زیرمجموعه دیجیتال مارکتینگ بوده و ساده‌ ترین تعریفی که برای آن می‌توان ارائه داد، جذب مشتری هدفمند از طریق محتوا است. در فضای دیجیتال، مشتریان و مخاطبان شما به دنبال محتوای ارزشمند هستند. بنابراین باید با ارائه بهترین محتوا، آن‌ها را به مشتری دائم تبدیل کنید. بر خلاف تبلیغات سنتی مثل تبلیغات تلویزیونی که باعث ایجاد وقفه در زندگی می‌شوند، بازاریابی محتوایی توجه کاربران را جلب کرده و آن‌ها را سمت کسب و کار شما می‌کشد.

در ادامه این نوشته قصد دارم به آموزش جامع و کامل بازاریابی محتوایی بپردازم. بنابراین اگر عاشق یادگیری و پیدا کردن روش‌های جدید برای جذب مشتری هستید، همراه من باشید. برخی از مسائلی که در این آموزش مطرح خواهم کرد، عبارتند از:

• آشنایی کامل با Content Marketing
• مزایای بازاریابی محتوایی نسبت به بازاریابی سنتی
• معرفی بهترین روش‌های کانتنت مارکتینگ
• آموزش تدوین استراتژی محتوایی برای جذب مشتریان وفادار

بازاریابی محتوایی چیست؟

به فرایند انتشار محتوا به صورت آنلاین با هدف جذب مشتری، کانتنت مارکتینگ گفته می‌شود. برای مثال، فرض کنید در حوزه فروش لپ‌تاپ یک سایت راه‌اندازی کرده‌اید. یکی از دغدغه‌هایی که کاربران با آن مواجه هستند، نحوه انتخاب لپ‌تاپ است. برای اینکه به این نیاز کاربران پاسخ دهید، یک محتوای کامل که متشکل از متن، ویدیو و تصویر است، درست می‌کنید که در آن بهترین لپ‌تاپ‌ها را با توجه به کاربری آن‌ها معرفی کرده‌اید. کاربرانی که این دغدغه را دارند، از طریق گوگل محتوای شما را پیدا کرده و آن را مطالعه می‌کنند.

اینکار باعث می‌شود تا بسیاری از کاربران با کسب و کار شما آشنا شده و احتمالا لپ تاپی که معرفی کرده‌اید را از شما بخرند. در واقع با این محتوایی که تولید کردید، هم به سوال مخاطبان جواب داده‌اید و هم توانسته‌اید از میان آن‌ها مشتریانی به دست آورید. در اصطلاح به این فرایند بازاریابی محتوایی گفته می‌شود.

بازاریابی محتوا در پاسخ به یک سوال مهم به وجود می‌آید و آن هم نیاز به دانستن جواب سوالات است. محتوایی که شما برای بازاریابی تولید می‌کنید، می‌تواند به صورت عکس، ویدیو، کتاب، اینفوگرافیک، انیمیشن و… باشد.

البته Content Marketing فقط تولید و انتشار یک محتوای ساده در اینترنت نیست. بلکه هر محتوایی که تولید می‌کنیم، باید هدف خاصی داشته باشد که آن هم جذب مشتری راغب برای کسب و کار است؛ مشتری که دوست دارد در مورد کسب و کار ما اطلاعات بیشتری به دست آورد. برای درک بهتر موضوع، لازم است با دو مفهوم بازاریابی درون‌گرا و بازاریابی برون‌گرا به طور مختصر آشنا شویم.

بازاریابی برون‌ گرا (Outbound marketing)

در این نوع از بازاریابی، کسب و کارها به دنبال مشتریان می‌روند و در صدد جذب آن‌ها هستند. از یک وانتی که برای فروختن محصولات خود از بلند گو استفاده می‌کند گرفته تا بیزینس‌های بزرگی که با هزینه‌ های هنگفت در تلویزیون و سایر رسانه‌ها تبلیغ می‌کنند را شامل می‌شود.

کسب و کارها با استفاده از این روش به صورت مستقیم و با ایجاد وقفه در زندگی، به دنبال جذب مشتریان جدید هستند. به‌ عنوان مثال، موقعی که در حال تماشای یک سریال جذاب هستیم، سریال قطع شده و چند تبلیغ نشان داده می‌شود. این مدل از تبلیغات مانند گذشته اثربخشی ندارد و بسیاری از افراد توجهی به آن نمی‌کنند. چرا که بسیاری از افراد، موقع پخش تبلیغات، صدای تلویزیون رو قطع می‌کنند تا موقعی که فیلم یا سریال دوباره پخش شود.

 از برخی از معایب outbound marketing می‌توان به آزاردهنده بودن، هزینه بالا، پایین بودن نرخ بازگشت سرمایه و بازدهی و اثربخش کم اشاره کرد. البته با این وجود، نباید از این مدل تبلیغات نیز غافل شد. چرا که فواید زیادی برای کسب و کارها دارد که یکی از آن‌ها برند سازی است.

بازاریابی درون‌ گرا (Inbound marketing)

اما در بازاریابی درون‌ گرا بیشتر از آنکه کسب و کار به دنبال مشتری باشد، مشتری به دنبال کسب و کار است. به همین دلیل به Inbound marketing، بازاریابی جاذبه‌ای یا ربایشی نیز گفته می‌شود. چون صاحبان بیزینس با کمک گرفتن از برخی تکنیک‌ ها، مشتریان هدفمند را جذب می‌کنند.

فرض کنید یک شرکت ساختمان‌سازی، تخصص بالایی دارد و همواره پروژه‌های خود را به بهترین شکل ممکن انجام می‌دهد. در این شرایط، کسانی که قصد ساخت یک ساختمان را دارند، به دنبال این شرکت گشته و با پرس و جو آن‌ها را پیدا می‌کنند.

بازاریابی محتوایی نیز جزو inbound marketing است. به این صورت که شما محتوای ارزشمند درست کرده و در آن به سوالات کاربران پاسخ می‌دهید. افرادی که با این سوال مواجه هستند، در گوگل آن را جستجو کرده و از این طریق شما را پیدا می‌کنند. در صورتی که بتوانید به بهترین شکل ممکن نیاز مخاطب را برآورده کنید، احتمال دارد در مورد کسب و کار شما کنجکاو شده و در آینده به یکی از مشتریانتان تبدیل شود.

حال که با این اصطلاحات آشنا شدید، بگذارید تعریف جامعی از کانتت مارکتینگ ارائه دهیم:

«بازاریابی محتوایی، فرایند برنامه‌ریزی، تولید، انتشار و به اشتراک گذاری محتوا از طریق کانال‌هایی مانند شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت، وبلاگ، پادکست، نشریات چاپی، کتاب، مطبوعات و… با هدف دستیابی به مخاطب، افزایش آگاهی از برند، بهبود تعامل با مشتری و افزایش فروش است.»

چرا بازاریابی محتوایی مهم است؟

• ایجاد رابطه اثربخش با مشتریان از طریق آموزش دادن به آن‌ها و پاسخ دادن به جواب سوالاتشان.
• به مشتریان نشان می‌دهد که محصولات یا خدمات شما چه مشکلی از زندگی آن‌ها را حل خواهد کرد.
• کمک به برندسازی شخصی
• افزایش تبدیل بازدیدکنندگان به مشتری. هنگامی که بازدیدکنندگان تلاش شما برای پاسخ‌ به سوالات خود را می‌بینند، حس بهتری به کسب و کار شما پیدا کرده و در نتیجه تبدیل به مشتری می‌شوند.

آشنایی با قالب‌ها و سبک‌ های محتوا

محتوا شکل‌ های مختلفی می‌تواند داشته باشد؛ از یک توییت ساده گرفته یا یک ویدیو چند ساعته. به همین دلیل یکی از مراحل مهم در بازاریابی محتوایی، مشخص کردن نوع و قالب محتوا است. برای پیدا کردن قالب مناسب، قدم اول شناسایی نیازهای مخاطب است. به‌ عنوان مثال وقتی قصد داریم یک لپ‌ تاپ را بررسی کنیم، بهترین روش، بررسی ویدیویی است. بعد از آن نیز استفاده از متن به همراه عکس می‌تواند نیازهای مخاطبان را برآورده کند. چرا که کاربران با ویدیو و تصاویر ارتباط نزدیک‌تری برقرار می‌کنند. در حالت کلی قالب‌های محتوا را می‌توان به دو دسته مالتی مدیا و متنی تقسیم کرد که عبارتند از:

• مالتی مدیا: عکس، پادکست، کتاب صوتی، ویدیو، وبینار، ولاگ، دوره آموزشی، اسلاید، پوستر، مجله، موزیک ویدیو و…
• متنی: بلاگ، راهنما، نقد و بررسی، تحقیق، اخبار، کتاب، داستان، نقل قول، پرسش و پاسخ، سوالات متداول و…

توجه داشته باشید که اگر نمی‌دانید چه سبک محتوایی برای کاربران مفید است، از خود آن‌ها بپرسید.

روش‌های اجرای بازاریابی محتوایی

در ادامه قصد داریم شما با برخی از روش‌های اجرای بازاریابی محتوایی آشنا کنیم تا با استفاده از آن‌ها بتوانید مشتریان هدفمند به دست آورید.

1. استفاده از وب‌سایت

هر مطلبی که در سایت به شکل‌های مختلف (توضیحات محصول، صفحه درباره ما، محتوای صفحه اصلی و…) منتشر می‌کنید، به نوعی در حال انجام بازاریابی محتوایی هستید. داشتن استراتژی کانتنت مارکتینگ به شما کمک می‌کند تا رتبه‌های بهتری در نتایج موتور جستجوی گوگل (SERP) به دست آورید. اینکار موجب می‌شود تا افراد مناسب، سایتتان را پیدا کرده و با محتوای شما درگیر شوند.

به‌عنوان نمونه اگر به صفحه اصلی وب‌سایت وب آنجلمراجعه کنید، ما از همان اول سعی کردیم به سوالات متداول کاربران پاسخ دهیم. شما نیز باید در صفحه اصلی سایت، نیازهای مخاطبان را شناسایی کرده و به آن‌ها پاسخ دهید. برای اینکار می‌توانید از قالب‌های مختلف محتوا که در بالا اشاره کردیم استفاده کنید.

2. استفاده از شبکه‌های اجتماعی در بازاریابی محتوایی

یکی دیگر از روش‌های اجرایی کردن کانتنت مارکتینگ، استفاده از شبکه‌های اجتماعی است. در جهان بیش از 4.2 میلیارد نفر از رسانه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک، اینستاگرام، تلگرام، لینکدین، پینترست و… استفاده می‌کنند. به همین دلیل بستر بسیار مناسبی برای اجرایی کردن Content Marketing به شمار می‌روند. بنابراین باید استراتژی مناسب با شبکه‌های اجتماعی را تنظیم کرده و با اشتراک گذاری ویدیو، تصاویر، لایو و.. با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنید. همچنین می‌توانید مخاطبان را برای دسترسی به پاسخ‌های مناسب به وب‌سایت هدایت کنید.

3. استفاده از اینفوگرافیک

در Infographic همه محتواها در قالبی گرافیکی و به ساده‌ترین شکل ممکن نمایش داده می‌شوند. به همین دلیل فهم آن برای افراد بسیار ساده و راحت است. در واقع می‌توان گفت ترکیب عبارات ساده و کوتاه و تصاویر واضح، راهکاری هوشمندانه برای برقراری ارتباط موثر با مشتریان و کاربران به شمار می‌رود. بنابراین سعی کنید مطالب آموزشی سخت را با استفاده از اینفوگرافیک ساده کرده و کاری کنید درک آن برای مخاطبان ساده باشد.

4. استفاده از وبلاگ برای کانتنت مارکتینگ

بلاگ، قدرتمندترین راه برای اجرایی کردن بازاریابی محتوایی است که در حال حاضر اکثر شرکت‌های بزرگ و کوچک از آن استفاده می‌کنند. تقریبا به هر سایتی که مراجعه کنید، بخشی به نام وبلاگ وجود دارد که در آن آموزش‌های مختلفی قرار داده‌اند. در بخش بلاگ سایت، می‌توانید در مورد موضوعات مختلف محتوا تولید کرده و با قرار دادن لینک‌های مختلف در متن مقالات و اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی، محصولات و خدمات خود را به صورت غیرمستقیم تبلیغ کنید.

به‌عنوان مثال، اگر در حوزه طراحی سایت فعالیت دارید، با تولید محتوای هدفمند در مورد این موضوع، به کاربران نشان خواهید داد که تخصص کافی در این زمینه را دارید. کاربر نیز متوجه این موضوع شده و اگر زمانی به خدمات شما نیاز داشت، حتما به سراغتان خواهد آمد.

هر چقدر محتوای باکیفیتی را در بلاگ منتشر کنید، نام برندتان در ذهن مخاطب می‌ماند. اگر به سایت‌هایی که از آن‌ها استفاده کنید توجه داشته باشید، خواهید فهمید که اکثر آن‌ها را به خاطر محتوای ارزشمندشان به خاطر سپرده‌اید.

6. تولید پادکست

بسیاری از افراد عاشق گوش دادن به پادکست هستند. در حال حاضر بیش از 60 میلیون نفر از پادکست‌های موجود در Spotify و Apple Podcats استفاده می‌کنند. در سایت شنوتو نیز هزاران نفر در روز مشغول گوش کردن به پادکست‌های مختلف هستند. بنابراین یکی دیگر از راه‌های اجرایی کردن بازاریابی محتوایی، ساخت و انتشار پادکست است.

این مساله موجب شده تا بسیاری از مشاغل، تولید پادکست را در اولویت قرار داده و از این طریق کاربران هدفمند زیادی را به دست آورند. برای اینکه تاثیرگذاری پادکست بیشتر شود، می‌توانید از آهنگ‌ها و افکت‌های صوتی مختلف نیز در آن استفاده کنید. در واقع همه چیز به خلاقیت شما و موضوعی که ارائه می‌دهید، بستگی دارد.

7. ساخت و انتشار ویدیو

در میان همه روش‌هایی که برای اجرایی کردن بازاریابی محتوایی توضیح دادیم، ویدیو تاثیرگذاری بسیار بالایی دارد. حتی اگر کمی فکر کنید، خواهید دید که شما هم بارها ویدیوهای مختلفی را در آپارات، یوتیوب و سایت‌های مختلف تماشا کرده‌اید. طبق تحقیقات انجام شده توسط Wyzowl، حدود 75 درصد از مردم ویدیو را به سایر قالب‌ها ترجیح می‌دهند. استفاده از ویدیو در کانتنت مارکتینگ مزایای زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• ایجاد رابطه صمیمی و اثربخش با کاربران
• افزایش بازگشت سرمایه
• افزایش میزان تبدیل کاربر به مشتری
• افزایش تعداد مشتریان وفادار

محتوای ویدیویی را می‌توان در شبکه‌های اجتماعی، سایت‌های اشتراک گذاری ویدیو مثل یوتیوب و آپارات، لندینگ پیج‌ها و وبلاگ قرار داد. بنابراین حتما باید در استراتژی محتوایی خود، ساخت ویدیو را در اولویت قرار دهید.

8. استفاده از تبلیغات پولی

راه بعدی برای اجرایی کردن بازاریابی محتوایی، استفاده از تبلیغات است؛ البته نه تبلیغاتی که در آن به صورت مستقیم کالا یا خدمات را معرفی می‌کنند. بلکه در این نوع تبلیغات، هدف اصلی شما پاسخ دادن به سوالات مخاطبان است. اما برای انتشار آن در کانال‌های مختلف، هزینه‌ای را پرداخت می‌کنید.

برای نمونه اگر به تبلیغات کلیکی در سایت‌های خبری توجه کنید، برخی از تبلیغات را مشاهده می‌کنیم که به یکی از سوالات مشتریان پاسخ داده است. «آشنایی با بهترین مکان‌های گردشگری ایران»، «بهترین هتل‌ها در تهران» و….

در واقع، این افراد با پرداخت هزینه، مخاطبان زیادی را به سایت هدایت کرده و از این طریق کسب و کار و برند خود را به آن‌ها معرفی می‌کنند. مثلا در همین مثال ما، وقتی کاربر برای آشنایی با بهترین مکان‌های گردشگری به سایت مراجعه می‌کند، صاحب کسب و کار در لابه‌لای متن خدمات خود را به کاربر معرفی می‌کند.

9. برگزاری وبینار

در چند سال اخیر صنعت آموزش رشد زیادی را تجربه کرده و افراد مختلفی در حال آموزش دادن به دیگران هستند. بنابراین اگر در حوزه آموزش فعالیت دارید، وبینار یکی از بهترین شیوه‌ها برای اجرایی کردن بازاریابی محتوایی است. در این روش، شما محتوای ارزشمندی را به کاربران ارائه داده و با اینکار تخصصتان را به آن‌ها نشان می‌دهید. در نهایت، به‌عنوان یک متخصص در آن زمینه شناخته می‌شوید. اینکار علاوه بر رشد برند شخصی، موجب بالا رفتن درآمد و فروشتان نیز خواهد شد.

کانتنت مارکتینگ چه مزایایی دارد؟

در این بخش از آموزش بازاریابی محتوایی قصد داریم شما را با مزایای کانتنت مارکتینگ آشنا کنیم و ببینیم چه فوایدی برای کسب و کارها دارد.

1. افزایش تعداد ورودی سایت

اگر با مباحث مربوط به دیجیتال مارکتینگ آشنا باشید، می‌دانید که بدون داشتن استراتژی محتوا نمی‌توان در سئو به موفقیت رسید. در واقع محتوای خوب، پایه و اساس جذب مخاطب بیشتر از طریق نتایج جستجوی گوگل است. هنگامی که به طور منظم و پیوسته، محتوای مفید و ارزشمند برای کاربران تولید و به سوالات آن‌ها پاسخ می‌دهید، گوگل، سایت شما را به رتبه‌های بالاتر می‌آورد. در نتیجه افراد بیشتری وارد سایت می‌شوند. بنابراین یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش بازدیدکنندگان، داشتن استراتژی بازاریابی محتوایی است.

2. فروش را بیشتر می‌کند

بسیاری از مردم بر این باورند که با بیشتر شدن ترافیک ورودی سایت، فروش نیز بیشتر می‌شود؛ اما همیشه این اتفاق نمی‌افتد. ولی اگر از بازاریابی محتوایی استفاده کنید، نه تنها بازدیدکنندگان بیشتری وارد سایت می‌شوند، بلکه تعداد فروشتان نیز بالا خواهد رفت. معمولا مشتریان قبل از خرید کالا و خدمات مورد نیاز خود، درباره آن تحقیق و بررسی می‌کنند.

به‌عنوان مثال، فرض کنید کاربری قصد خرید لپ‌تاپ را دارد. معمولا اکثر افراد قبل از سفارش آن، به وب‌سایت‌های مختلف سر زده و با قابلیت‌ها و ویژگی‌های لپ‌تاپ‌های مختلف آشنا می‌شوند. در این شرایط، اگر شما بتوانید به کاربر در تصمیم‌گیری کمک کنید، به احتمال زیاد خرید خود را از شما انجام خواهد داد. به طور خلاصه، کاربران قبل از خرید هر کالا و خدماتی، سه مرحله زیر را طی می‌کنند.

• مشتری متوجه می‌شود که سوالی در ذهن دارد. (مثلا کدام لپ‌تاپ برای گیمرها مناسب است.)
• برای پاسخ به سوال خود، تحقیق و بررسی را آغاز می‌کند. (موضوع را در گوگل جستجو کرده یا از یک نفر مشاوره می‌گیرد.)
• در نهایت تصمیم خود را گرفته و خرید را انجام می‌دهد.

یکی از اصلی‌ترین وظایف بازاریابی محتوا، کمک به کاربران برای حل این سه مرحله و ایجاد رابطه صمیمی با آن‌ها است. بارها پیش آمده که وقتی صاحب یک مغازه با آرامش به همه سوالات ما در مورد کالا جواب می‌دهد، نه تنها در آن زمان از او خرید می‌کنیم، بلکه دفعه‌های بعدی نیز به احتمال زیاد به مغازه همان فرد مراجعه خواهیم کرد.

3. بازاریابی محتوایی، مخاطبان را اذیت نمی‌کند

بارها و بارها در روز تبلیغاتی را می‌بینیم که با قطع زمان، قصد دارند چیزی را به ما بفروشند. این مدل تبلیغات باعث آزار و اذیت کاربران شده و آن‌ها را کلافه می‌کند. برای نمونه، در بسیاری از برنامه‌های موبایل که رایگان هستند، وسط انجام کار یک تبلیغاتی باز شده و چند ثانیه طول می‌کشد. شاید در گذشته با دیدن این تبلیغات، به فکر خرید می‌افتادیم. اما این روزها اکثر مردم تمایلی به این مدل تبلیغات ندارند. تحقیقات نشان می‌دهد که حدود 40 درصد از مردم از مسدودکننده‌های تبلیغات استفاده می‌کنند.

در نقطه مقابل آن بازاریابی محتوایی قرار دارد که نه تنها هیچ آزار و اذیتی را متوجه مخاطبان نمی‌کند، بلکه با ایجاد ارزش، فواید زیادی را به آن‌ها می‌رساند. اگر به صورت درست و اصولی از کانتنت مارکتینگ استفاده کنید، نه تنها فروش شما را بیشتر می‌کند، بلکه هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات را بیش از 60 درصد کاهش می‌دهد.

4. افزایش مخاطبان شبکه‌های اجتماعی

یکی از مهمترین فواید بازاریابی محتوایی، کمک به افزایش تعداد فالوورها در رسانه‌های اجتماعی است. با اینکه شاید هدفتان تولید محتوا برای این شبکه‌ها نباشد، ولی کاربران دوست دارند شما را دنبال کرده و از جدیدترین آموزش‌هایتان مطلع شوند. هنگامی که استراتژی Content Marketing مناسبی داشته باشید، کاربران محتوای شما را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته و به رشد تصاعدی برندتان کمک می‌کنند.

5. ارائه خدمات بهتر به مشتریان

مشتریان و مخاطبان کسب و کارتان با سوالات مختلفی همچون: چطور در سایت ثبت‌نام کنم؟ سفارش خود را چگونه ثبت کنم؟ آیا این محصول برای من مناسب است یا خیر؟ مواجه می‌شوند. حتی اگر تیم پشتیبانی بسیار قوی نیز داشته باشید، در طول روز نمی‌توانید به همه سوالات پاسخ دهند. در نتیجه مشتریان از عملکرد سایت ناراضی خواهند بود.

 اما اگر برای این سوالات محتوا تولید کنید، دیگر لازم نیست مشتریان با شما تماس بگیرند. بلکه با یک جستجوی ساده به جواب همه سوالاتشان خواهند رسید. از طرفی، اکثر مردم دوست دارند جواب سوال‌هایشان را با جستجو پیدا کنند. تیم پشتیبانی نیز وقت آزاد بیشتری خواهد داشت و می‌تواند به سوالات بسیار تخصصی پاسخ دهد. همه این موارد باعث می‌شوند تا کاربران از کسب و کار شما رضایت داشته باشند.

6. کمک به برندسازی

برخی از سایت‌ها چنان محتوای جذاب و مفیدی را تولید می‌کنند که وقتی یک نفر از ما کمک می‌خواهد، آن سایت را معرفی می‌کنیم. در واقع بازاریابی محتوایی که آن سایت انجام داده، باعث شده تا نام برند در ذهنمان بماند. بنابراین یکی دیگر از مزایای کانتنت مارکتینگ، کمک به برندسازی است. برند چیزی فراتر از یک لوگو یا نام بوده و چیزی که باعث می‌شود تا مردم یک برند را به یاد داشته باشند، ارزش‌هایی است که ایجاد می‌کند.

برای نمونه اگر در حوزه سلامت فعالیت می‌کنید، با تولید محتوا، کاربران شما را به‌عنوان یک متخصص می‌شناسند. در نتیجه برندتان قوی شده و تبدیل به یک فرد تاثیرگذار خواهید شد.

7. ارائه قالب‌های مختلف به مخاطبان

یکی از مواردی که در تعیین استراتژی بازاریابی محتوایی باید رعایت کنید، ارائه محتوا در قالب‌های مختلف است. هنگامی که این اصل را رعایت می‌کنید، هر مخاطب به سراغ قالب مورد علاقه خود می‌رود. چرا که مردم سلایق مختلفی دارند. بعضی‌ها با خواندن، بعضی دیگر با تماشای ویدیو و عده‌ای هم علاقمند به شنیدن پادکست هستند. بنابراین با توجه به حوزه‌ای که در آن فعالیت می‌کنید، محتواها را در قالب‌های مختلف تولید و منتشر کنید. اما در تبلیغات سنتی، کاربران فقط با یک نوع محتوا سروکار دارند.

8. تبدیل شدن کسب و کار به یک مرجع

در همه حوزه‌ها، سایت‌های مختلفی وجود دارد، اما برخی از آن‌ها به‌عنوان یک مرجع شناخته می‌شوند. به نظرتان چه دلیلی دارد؟ با اینکه همه آن‌ها برای رشد کسب و کار خود تلاش می‌کنند؟ زمانی که محتوای باکیفیت و تخصصی تولید می‌کنید، مخاطبان سایت شما را مکانی معتبر برای کسب اطلاعات و افزایش دانش خود می‌دانند. در صورتی که اینکار را پیوسته انجام دهید، حتی رقبا نیز برای آگاهی از جدیدترین‌ها به سراغتان می‌آیند.

همچنین اگر مشتریان شما را به‌عنوان یک متخصص بشناسند، اعتماد آن‌ها بیشتر شده و در نتیجه تمایل دارند از کالا و خدماتتان استفاده کنند. بنابراین با پرسیدن سوال از مشتریان، آموزش دیدن در حوزه فعالیت خود و انجام تحقیقات، نیازهای مشتریان را پیدا کرده و به بهترین شکل ممکن به آن‌ها پاسخ دهید.

برای مثال، دو سایت را تصور کنید که هر دو در زمینه فروش لپ‌تاپ فعالیت می‌کنند. سایت اول فقط عکس لپ‌تاپ‌ها را قرار داده و مزایا و معایب آن را توضیح می‌دهد. اما سایت دوم، علاوه بر مزایا و معایب، توضیح می‌دهد که این لپ‌تاپ برای چه کسانی مناسب است، چه کارهایی می‌توان با آن انجام داد، برای چه افرادی مناسب نیست و حتی صاحب سایت بازی‌ها و برنامه‌های مختلفی را روی آن تست می‌کند. به نظرتان مشتریان از کدام یک خرید می‌کنند؟ به احتمال زیاد، کاربران از سایت دوم خرید خواهند کرد.

9.  در هزینه‌های بازاریابی صرفه‌جویی خواهید کرد

آخرین و مهمترین فایده بازاریابی محتوایی، کاهش هزینه‌های مارکتینگ است. اگر تاکنون درباره هزینه‌های تبلیغات تحقیق کرده باشید، متوجه خواهید شد که هزینه کانتنت مارکتینگ در مقابل آن بسیار کم است. حتی در ابتدای راه‌اندازی سایت می‌توانید خودتان بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای، محتواهای مناسب تولید کنید.

آموزش تدوین استراتژی محتوا

مهمترین قدم برای موفقیت در بازاریابی محتوایی، تدوین استراتژی است. بنابراین در آموزش جامع کانتنت مارکتینگ قصد داریم شما را با نحوه تدوین استراتژی محتوا آشنا کنیم تا با سرعت بالایی با اهداف خود دست پیدا کنید.

1. اهداف خود را مشخص کنید

قدم اول برای تدوین استراتژی محتوایی، مشخص کردن هدف خود از بازاریابی محتوایی است. این اهداف باید مختص کسب و کار شما بوده و با توجه  به خواسته‌های خود آن‌ها را تعیین کنید. در صورتی هم که برای بیزینس خود اهداف مارکتینگ دیگری داشته باشید، به احتمال زیاد این دو مکمل یکدیگر خواهند بود.

برخی از اهدافی که می‌توانید تعیین کنید، عبارتند از:

• رساندن تعداد ورودی از گوگل به 10000 نفر طی 2 ماه
• ایجاد آگاهی از برند در N مخاطب جدید تا یک سال آینده
• افزایش تعداد دنبال کنندگان شبکه‌های اجتماعی و رساندن آن‌ها به 20 هزار نفر تا سال آینده
• جذب 1000 مشتری بالقوه و تبدیل آن‌ها به مشتری
• افزایش time on page بلاگ تا 4 دقیقه در طول 90 روز

بهترین روش برای هدفگذاری، متد SMART است که پنج ویژگی دارد.

• Specific: هدف باید کاملا مشخص و شفاف باشد. مثلا می‌خواهم تا 1 ماه دیگر به 1000 ورودی از گوگل برسم.
• Measurable: امکان اندازه‌گیری آن وجود داشته باشد.
• Assignable: دست‌یافتنی باشد.
• Realistic: واقع‌بینانه بوده و با توجه به منابع در دسترس تنظیم شود.
• Time-related: زمان رسیدن به هدف مشخص شده باشد.

2. تعیین شاخص‌های کلیدی یا KPIs

دومین مرحله در استراتژی محتوا، تعیین شاخص‌های کلیدی برای بررسی عملکرد است. در واقع این شاخص‌ها به ما می‌گویند کسب و کار در چه وضعیتی قرار دارد؛ آیا در مسیر است یا از آن خارج شده؟ در جدول زیر می‌توانید برخی از شاخص‌های کلیدی که برای اهداف تعیین کرده‌ایم را مشاهده کنید.

اهداف	شاخص کلیدی (KPIs)
ایجاد آگاهی از برند	بالا رفتن ترافیک سایت، افزایش تعداد فالوورها و افزایش تعداد ثبت نام کنندگان در سایت
تبدیل مخاطبان سایت به مشتری	افزایش نرخ تبدیل، افزایش فروش، بیشتر شدن درآمد و…
افزایش اعتماد مشتریان	خرید دوباره مشتریان قبلی از ما، بیشتر شدن مشتریان جدید و…

بنابراین برای اینکه بدانیم آیا بازاریابی محتوایی باعث افزایش آگاهی از برند شده یا خیر، باید شاخص‌های کلیدی آن را بررسی کنیم. در صورتی که بازدید کنندگان، فالوورها و تعداد ثبت‌نام کنندگان سایت بیشتر شد، یعنی به هدف خود رسیده‌ایم یا در حال نزدیک شدن به آن هستیم. بدین ترتیب می‌توانید شاخص‌های کلیدی را برای همه اهداف تعیین کرده و ببینید تا چه اندازه به اهداف خود نزدیک شده‌اید.

3. تعیین نوع و قالب محتوا

قدم بعدی برای تدوین استراتژی محتوا، مشخص کردن قالب محتوا است. اینکار را باید با توجه به سلیقه مخاطبانتان انجام دهید. سوالات زیر می‌توانند کمک زیادی در انتخاب قالب محتوا داشته باشند.

• مخاطبان چه انتظاری از کسب و کارتان دارند؟
• با چه چالش‌هایی مواجه هستند؟
• به کدام محصولات یا خدمات شما احتیاج دارند؟
• کسب و کار شما چگونه می‌تواند به آن‌ها کمک کند؟
• مخاطبان شما وقت خود را در کجا می‌گذرانند؛ در سایت، شبکه‌های اجتماعی یا جاهای دیگر؟

بعد از پاسخ دادن به این سوالات می‌توانید از بین قالب‌هایی که معرفی کردیم، یک یا چند تا از آن‌ها را انتخاب کنید. البته بهترین راه برای تعیین قالب محتوا، سوال پرسیدن از مشتریان و مخاطبان است.

4. تعیین کانال انتشار محتوا

چهارمین قدم در تدوین استراتژی بازاریابی محتوایی، مشخص کردن کانال انتشار محتوا است. بعد از اینکه نوع و قالب محتوا تعیین شد، نوبت به انتخاب کانال انتشار می‌رسد. شما می‌توانید محتوای خود را در کانال‌های مختلفی مثل سایت یا شبکه‌های اجتماعی منتشر کنید. در صورتی که اکثر مخاطبان شما در شبکه‌های اجتماعی هستند، باید تمرکز اصلی خود را بر روی آن بگذارید تا حداکثر بازدهی را به دست آورید.

5. تعیین بودجه بازاریابی محتوایی

در مرحله بعد، باید بودجه مورد نیاز را تعیین کرده و کنار بگذارید. برای اینکار می‌توانید سوالات زیر را از خودتان بپرسید.

• آیا برای تولید محتوا به تجهیزات خاصی نیاز دارم؟ به‌عنوان مثال اگر قصد تولید محتوای ویدیویی را داشته باشید، احتمالا به یک دوربین، میکروفون، تجهیزات نورپردازی و… نیاز خواهید داشت.
• آیا خودم می‌توانم اینکار را انجام دهم یا باید فرد دیگری را استخدام کنم؟
• آیا برای تولید محتوا نیاز به اجاره مکان جدیدی دارم یا در مکان فعلی می‌توان کار را پیش برد؟

6. ساخت و انتشار محتوا

بعد از اینکه نوع محتوا، کانال انتشار و بودجه را تعیین کردید، نوبت به ایجاد محتوا می‌رسد. در واقع کار اصلی را همین محتوا انجام می‌دهد. اما اینکه درباره چه موضوعاتی باید محتوا تولید کنید، خود بحثی مفصل دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

بهترین راه برای مدیریت تولید و انتشار محتوا، کمک گرفتن از تقویم تولید محتوا است. در این تقویم، برنامه‌‌ریزی‌های لازم انجام شده و روند تولید محتوا طبق برنامه مشخصی جلو می‌رود. در پایین نمونه‌ای از یک تقویم محتوا را مشاهده خواهید کرد. البته با توجه به نیاز خود می‌توانید موارد دیگری را نیز به آن اضافه کنید. همچنین سعی کنید از چند روز قبل محتواها را آماده کنید تا بدون هیچ دغدغه و نگرانی در کانال مربوطه منتشر شود. چرا که استمرار در بازاریابی محتوایی حرف اول را می‌زند.

عنوان محتوا	دسته‌بندی	قالب محتوا	کانال انتشار	مسئول مربوطه	تاریخ انتشار	وضعیت
بررسی لپ تاپ Acer aspire 3	بررسی لپ تاپ	ویدیو + متن + تصویر	سایت	محمد محمدی	25/04/1402	در حال تولید
رم چیست و چه کاربردی در لپ تاپ دارد؟	آموزش	متن + تصویر	سایت	علی علی‌وند	22/04/1402	در مرحله انتشار
معرفی 5 لپ تاپ گیمینگ	معرفی لپ تاپ	تصویر	اینستاگرام	خانم محمدی	21/04/1402	منتشر شده

7. تجزیه و تحلیل نتایج

بعد از اینکه محتواهای تولید شده را طبق تقویم محتوا، منتشر کردید، باید بررسی کنید و ببینید آیا به اهداف خود رسیده‌اید یا خیر؟ در صورتی که به اهداف خود رسیده‌اید یا حداقل نزدیک شده‌اید، باید به مسیر ادامه داده و اهداف جدیدی را تعیین نمایید. اما اگر به اهداف خود نرسیده‌اید،  ببینید کجای کار را اشتباهی رفته‌اید؟ آیا به زمان بیشتری نیاز دارید؟

هر کجا که متوجه شدید مسیر اشتباه است، در اولین فرصت مسیر را تغییر دهید. چرا که ادامه دادن مسیر اشتباه، صدمات جبران ناپذیری را به شما وارد خواهد کرد.

چطور ایده‌های خوب برای تولید محتوا پیدا کنیم؟

همانطور که متوجه شدید، وظیفه اصلی ما در بازاریابی محتوایی، تولید محتوای هدفمند و ارزشمند برای کاربران و مشتریان سایت است. اما از کجا موضوع برای محتوا پیدا کنیم؟ کاربران از چه محتوایی خوششان می‌آید؟ در ادامه قصد داریم شما را با برخی روش‌ها برای پیدا کردن ایده‌های فوق‌العاده برای تولید محتوا آشنا کنیم.

1. لیستی از مواردی که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید

احتمالا تا کنون افراد زیادی از شما درباره کسب و کارتان سوال پرسیده‌اند. قدم اول برای پیدا کردن ایده تولید محتوا، یادداشت کردن همین سوالات است. با کمی فکر کردن، صدها سوال و دغدغه به ذهنتان خواهد رسید. به‌عنوان مثال در حوزه زیبایی و سلامت، می‌توان این سوالات را مطرح کرد. برای پوست خشک چه کرمی مناسب است؟ برای ریزش مو از کدام شامپو استفاده کنم؟ آیا اصولا شامپو می‌تواند ریزش مو را درمان کند؟ چطور لکه‌های زیر پوستی را از بین ببریم؟ و هزاران سوالی که به ذهنتان می‌رسد.

2. پرسیدن از مشتریان و مخاطبان

کار بعدی برای پیدا کردن ایده محتوا در بازاریابی محتوایی، کمک گرفتن از مخاطبان است. البته قبل از اینکه بخواهید کاری انجام دهید، کاربران با ارسال پیام سوالات زیادی خواهند پرسید. اما اگر به آن سوالات پاسخ داده بودید، می‌توانید از طریق نظرسنجی، ایده‌های بیشتری برای تولید محتوا به دست آورید.

فرض کنید کاربری از شما پرسیده که من دانشجو هستم و به یک لپ تاپ اقتصادی برای ساخت پاورپوینت و ارائه نیاز دارم. برای پاسخ دادن به این سوال، می‌توانید محتوایی با عنوان «معرفی بهترین لپ تاپ‌های دانشجویی» ایجاد کنید. اگر پیام‌های خود را بررسی کنید، صدها ایده تولید محتوا پیدا خواهید کرد.

3. تحقیق کلمات کلیدی

سومین راه برای پیدا کردن ایده تولید محتوا در بازاریابی محتوایی، تحقیق کلمات کلیدی است. همه ما روزانه چندین بار از گوگل برای پیدا کردن سوالات، محصولات، خدمات و چیزهای دیگر استفاده می‌کنیم. برخی از ابزارها، موضوعاتی که افراد جستجو می‌کنند را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را در اختیار افراد قرار می‌دهند. یکی از این ابزارها، Google Keyword Planner نام دارد که توسط گوگل طراحی شده است. اگر در این ابزار، کلمات مربوط به حوزه کاری خود را وارد کنید، پیشنهادهای مختلفی را ارائه می‌دهد. به‌عنوان مثال اگر در حوزه چرم فعالیت دارید، با وارد کردن همین کلمه، هزاران کلمه کلیدی مرتبط مثل «آموزش چرم دوزی، کیف چرم زنانه، کیف چرم مردانه، مراحل ساخت کیف چرم و…» را به شما پیشنهاد می‌دهد.

4. استفاده از شبکه‌های اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام یا تلگرام، پر از ایده هستند. برای اینکه ایده‌های خوبی پیدا کنید، کانال‌ها و صفحه‌های حوزه فعالیت خود را پیدا کرده و ببینید چه محتوایی تولید می‌کنند. از آنجایی که تعداد لایک و کامنت‌های هر پست مشخص است، با تحلیل آن‌ها محتواهای پربازدید را به راحتی پیدا خواهید کرد. البته توجه داشته باشید که هدف شما از انجام اینکار، ایده گرفتن است و نباید محتوای آن‌ها را کپی کنید.

اگر به کامنت‌ها نیز سری بزنید، بازهم ایده پیدا خواهید کرد؛ البته نه تنها برای تولید محتوا بلکه برای بهبود کسب و کار. به‌عنوان مثال فرض کنید در حوزه فروش مانتو فعالیت دارید و در حال خواندن کامنت افراد در کانال‌ها هستید. در این حین متوجه می‌شوید که عده بسیار زیادی یک مدل خاص از مانتو یا یک رنگ خاص را می‌خواهند. پس به این نتیجه می‌رسید که اگر من هم این مدل یا این رنگ را موجود کنم، فروش زیادی خواهم داشت؛ چون خواهان زیادی دارد.

5. استفاده از سایت رقبا

اگر به وب‌سایت رقبا و افراد سرشناس حوزه فعالیت خود مراجعه کنید، متوجه خواهید شد که مقاله‌ها و آموزش‌های مختلفی را تولید کرده‌اند. بنابراین می‌توانید از این محتواها ایده گرفته و محتوای کامل و جامعی را تولید کنید. همچنین اگر به نظراتی که کاربران در سایت مطرح کرده‌اند نگاه کنید، احتمالا با خواندن آن‌ها نیز ایده‌های زیادی پیدا می‌شود؛ چون معمولا کاربران سوالات و دغدغه‌های خود را در کامنت‌ها مطرح می‌کنند.

بعد از این با استفاده از روش‌های بالا ایده‌های تولید محتوا را به دست آوردید، باید آن‌ها را دسته‌بندی کرده و در تقویم تولید محتوای خود قرار دهید.

بازاریابی محتوایی موثر چه ویژگی‌هایی دارد؟

قبل از اینکه به بررسی ویژگی‌های یک محتوای خوب و موثر بپردازیم، به طور خلاصه می‌توان محتوای موثر را چنین تعریف کرد.

«محتوای موثر، محتوایی است که نیاز کاربران و مخاطبان سایت را برآورده کند. یعنی بتواند به سوالات آنان به بهترین شکل ممکن جواب دهد.»

اگر محتوایی که تولید می‌کنید، استانداردهای لازم را داشته باشد، نه تنها بازدیدتان بالا می‌رود، بلکه افراد بیشتری کالا و خدمات شما را خواهند خرید. در ادامه قصد داریم شما را با برخی از مهمترین ویژگی‌ها و استانداردهای محتوای موثر در بازاریابی محتوایی آشنا کنیم.

1. ارائه ارزشی فراتر از محصولات به مشتریان

هدف از بازاریابی محتوایی فقط نوشتن توضیحات محصول و معرفی ویژگی‌های آن نیست. بلکه باید ارزش بیشتری را به مخاطبان ارائه دهید. برای مثال اگر در حوزه سلامت و زیبایی فعالیت می‌کنید، فقط معرفی کردن ویژگی‌های یک مدل از شامپو و نوشتن ترکیبات آن کافی نیست. بلکه باید به مشتری بگویید که چطور از این شامپو استفاده کند. چقدر طول می‌کشد تا به نتیجه برسد. این شامپو برای کدام موها مناسب و برای کدام یک نامناسب است. همچنین می‌توانید راه حل‌های فوری به مشتریان ارائه دهید. مثلا بگویید: اگر امروز به میهمانی می‌روید، از شامپو برند فلان استفاده کنید تا موهای شما بهترین حالت را بگیرد.

با اینکار، نه تنها محصول خود را به خوبی معرفی کرده‌اید، بلکه مشاوره و آموزش‌های لازم را نیز در اختیار مشتریان قرار داده‌اید. این مساله سبب می‌شود تا اعتماد آن‌ها به ما زیاد شده و تبدیل به مشتری دائم شوند. در هر کسب و کاری که هستید، اگر کمی فکر کنید ایده‌های زیادی در این زمینه به ذهنتان خواهد رسید.

2. لحن برند و هویت کلامی را رعایت کنید

در شرکت‌های بزرگ و حتی کوچک، افراد مختلفی محتوا تولید می‌کنند. هر کدام از این افراد سبک خاصی دارند و وقتی مخاطب به محتواها نگاه می‌کند، متوجه می‌شود که توسط افراد مختلفی تولید شده است. برای اینکه سبک محتواهای شما ثابت باشد و مخاطبان با دیدن آن‌ها متوجه شوند که توسط شما ساخته شده است، باید سبک و لحن خاصی داشته باشید.

بنابراین یک راهنمای کامل در مورد لحن برند و هویت کلامی خود تهیه کرده و آن را در اختیار تولید کنندگان محتوا قرار دهید. اینکار باعث می‌شود تا لحن شما در همه محتواها ثابت و منسجم باشد. اگر به برندهای بزرگ دنیا و برخی برندهای ایرانی توجه کنید، متوجه خواهید شد که همه آن‌ها هویت کلامی دارند. در واقع هویت کلامی بخشی از برندسازی به شمار می‌رود.

3. زمانبندی برای تولید محتوا

از مهمترین مسائلی که در بازاریابی محتوایی باید رعایت کنید، زمان‌بندی برای تولید محتوا است. برخی از کسب و کارها در زمان‌های خاصی فروششان چندین برابر می‌شود. برای مثال، فروش سایت‌های حوزه مد و پوشاک در روزهای پایانی سال افزایش چشمگیری پیدا می‌کند. برای اینکه بتوانید در این روزها فروش خود را بیشتر کنید، باید از چند ماه قبل برنامه بازاریابی محتوایی را شروع کرده و محتواهای موثری را تولید کنید. چه رنگی امسال مد است؟ کدام رنگ لباس‌ها را با یکدیگر ست کنم؟ چه رنگی برای من مناسب است؟

یا اگر در حوزه گردشگری فعالیت می‌کنید، باید قبل از شروع فصل تابستان، یا قبل از عید نوروز، برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهید. تابستان کجا برم؟ کیش بهتر است یا شمال؟ بهترین مکان‌های گردشگری گیلان برای مسافرت در تابستان. تقریبا در اکثر حوزه‌ها زمان‌هایی وجود دارد که اگر آن‌ها را شناسایی کنید، بازاریابی محتوایی‌تان به بهترین شکل ممکن جواب خواهد داد.

4. داشتن استمرار در بازاریابی محتوایی

حتی اگر بهترین تیم برای تولید محتوا و بهترین پلن برای کانتنت مارکتینگ را داشته باشید، بدون استمرار و پیگیری راه به جایی نخواهید برد. بر خلاف تبلیغات که در یک بازه زمانی خاص اجرا می‌شد، بازاریابی محتوایی باید به صورت پیوسته و دائمی باشد. یعنی باید به صورت مستمر نیازهای مخاطبان را شناسایی کرده و با تولید محتوا در قالب‌های مختلف به آن‌ها پاسخ دهید.

جمع‌ بندی

بحث بازاریابی محتوایی یا همان کانتنت مارکتینگ بسیار گسترده بوده و مباحث زیادی دارد. به همین دلیل ما در این نوشته مقدمه‌ای از هر آنچه نیاز دارید را با شما به اشتراک گذاشتیم. بنابراین باید آموزش‌های بیشتری در این زمینه را پیدا کرده و آن‌ها را مطالعه کنید.

هر کسب و کاری که در فضای دیجیتال داشته باشید، آشنایی با اصول کانتنت مارکتینگ برای دوام آن لازم و حیاتی است. در واقع برای جلب اعتماد مخاطبان و ایجاد ارزش، باید محتوای ارزشمند تولید کنید. حتی اگر سایت هم نداشته باشید، در شبکه‌های اجتماعی هم باید بر طبق اصول بازاریابی محتوایی پیش بروید.

در نهایت، خوشحال می‌شویم پیشنهادها و سوالات خود را در بخش نظرات با ما مطرح نمایید.